Tandenknarsen/kwijlen
Vraag
Ik geef op dit moment les een jongen van achttien met CdLS. Zijn moeder heeft me verteld dat zijn tweede molaren (kiezen) nog niet zijn doorgekomen, wat meestal op een leeftijd van ±12 gebeurd. De laatste tijd knarst hij zijn tanden veel en kwijlt ook vaak; daarmee bedoel ik dat hij een vinger in zijn mond stopt totdat hij genoeg speeksel heeft om zijn hele gezicht daarmee vol te smeren. Als hij dit doet lijkt hij verder rustig en vrolijk, hij is op deze momenten nooit in een slechte bui. Het tandenknarsen gebeurt op verschillende momenten van de dag. Wat kan de oorzaak van dit gedrag zijn? Hij doet het zowel in het openbaar als op school. Ik vind het heel vervelend voor de jongen omdat hij toch al moeilijk vriendschappen kan sluiten. Kunt u mij vertellen wat uw ideeën zijn over het tandenknarsen en het kwijlen, en wat kan er aan worden gedaan?
Antwoord van onze experts
Het vreemde gedrag dat u beschrijft komt veel voor bij CdLS. Veel kinderen die geen medische afwijkingen hebben knarsen hun tanden ook op verschillende momenten in hun groei en ontwikkeling. Tandenknarsen komt vaak voor op een leeftijd van drie, als de tweede melkmolaren doorkomen, en op zesjarige leeftijd als de eerste volwassen kiezen doorkomen. Het wordt dus verklaard als onderdeel van het doorkomen van de tanden. Soms zien we het ook met het doorkomen van de tweede volwassen molaren op twaalfjarige leeftijd, maar dit is zeldzamer. We zien het gedrag bijzonder veel bij kinderen met neurologische problemen. Ze knarsen hun tanden dan op willekeurige momenten, overdag of ‘s nachts. Het lijkt erop dat uw leerling normaal gedrag vertoont gezien zijn aandoening. Het tandenknarsen kan worden behandeld door de tandarts. U kunt ook een retainer laten maken die de tanden en het kaakgewricht beschermt. Dit hulpmiddel maakt het knarsen minder prettig waardoor het kind ermee stopt. Het enige probleem is dat het kind misschien niet mee wil werken bij het inzetten ervan. De tandarts kan misschien uitsluitsel bieden.
Bij kinderen met CdLS komt het volwassen gebit vaak vertraagd door. Het is volstrekt normaal bij CdLS om de tweede molaren pas op achttienjarige leeftijd te krijgen. Het “kwijlen” is moeilijk te verklaren. Er is vaak sprake van een verhoogde speekselproductie als iemand de vinger in de mond stopt, maar vaak niet zoveel dat iemand het uit de mond wil halen en het over zijn gezicht wil smeren. Omdat uw leerling het gedrag vertoont wanneer hij kalm is, lijkt het er niet op dat dit te maken heeft met ongemak of moeite bij het slikken of het omgaan met speeksel in de mond. Ik vermoed dat het hier gaat om gedrag dat hij op de een of andere manier heeft ontdekt en leuk vindt. Ik heb helaas geen suggesties om dit probleem op te lossen.
