Vriendelijkheid begint bij jezelf
We stonden samen op de schoolbus te wachten. Mijn dochter met haar handje in mijn hand, mijn zoon vlakbij. Een jongetje keek naar mijn dochter, trok zijn neus op en liep weg terwijl hij tegen mijn zoon zei: “Wat heb jij een stom zusje."
Ik voelde me vreselijk, maar ik ben er inmiddels ook aan gewend. Ik ben al bijna tien jaar moeder van een kind met een handicap en staren hoort erbij. Net als af en toe een nare opmerking. Maar dat maakt het nog niet gemakkelijk om te horen – en het is zeker niet aardig.
Tenenkrommend
Toch heeft elke ouder het weleens meegemaakt: je schrikt je rot als je kind iets zegt zonder gêne, waardoor jij het liefst door de grond zouden willen zakken. Mijn zoon had op 4-jarige leeftijd een fase waarin hij zich erg bewust was van verschillende lichaamsvormen. We waren ‘s zomers op bezoek op Mackinac Island toen hij naar een vrouw toeliep en zei: “Jij bent dik." Hoe tenenkrommend de opmerkingen van onze kinderen ook kunnen zijn, hun botheid komt vaak niet voort uit kwaadaardigheid. Ze moeten gewoon nog leren hoe het hoort het leven. En het is aan ons, ouders, om ze dat te leren.
Het goede voorbeeld
Soms kan het helpen om simpelweg een gesprek te voeren over mensen of dingen die ze nog nooit zijn tegengekomen. Nadat mijn zoon had gezegd dat die mevrouw dik was, hebben mijn man en ik uitgelegd dat mensen er in alle maten, kleuren en vormen zijn. Maar als ouder moet je ook zelf het goede voorbeeld geven. Onze kinderen doen ons immers na. Dus: wees aardig. Leer je kinderen dat 'anders' niet slecht is. Stel ze niet alleen bloot aan verschillende ervaringen, maar ook aan verschillende mensen. Hoe kunnen onze kinderen ooit leren hoe ze met anderen moeten omgaan in deze ongelooflijk diverse wereld als ze alleen maar mensen ontmoeten die zijn zoals zijzelf?
Een glimlach spreekt boekdelen
Als kinderen (of volwassenen) niet goed weten hoe ze zich moeten gedragen in de buurt van iemand met een handicap, help ze dan een beetje. Dat kan heel eenvoudig. Zeg gewoon ‘hoi’ en glimlach. Een glimlach spreekt boekdelen zonder dat je een woord hoeft te zeggen. Een glimlach laat zien dat er geen reden is om bang te zijn. Het is een startpunt, een ijsbreker, een manier om contact te maken. Het is verbazingwekkend hoe snel een simpele glimlach de boodschap overbrengt: ‘Het is oké. We lijken meer op elkaar dan we verschillen.’
Aardig zijn begint bij jezelf
Er zijn heel veel mensen met een handicap. Mijn dochter, die nu 9 is, is zich er niet van bewust dat ze ‘anders’ is. Het maakt haar niet uit of iemand haar aanstaart, ze leeft gewoon haar leven. En als je daar een probleem mee hebt, dan is dat jouw probleem. Toch gebeurt het soms dat ouders ineenkrimpen als hun kinderen naar haar staren of een opmerking maken. Soms hebben ouders het niet eens in de gaten. We waren onlangs in onze plaatselijke bibliotheek toen twee jonge kinderen een minuut lang naar mijn dochter staarden voordat hun moeder opkeek van haar telefoon. Maar ik deed wat ik altijd doe: ik maakte oogcontact, glimlachte en zei: "Hoi." Want als we willen dat mensen aardig zijn, dan moet het bij jezelf beginnen. Wij moeten model staan voor het gedrag dat we in de wereld willen zien.
We verschillen niet zoveel
Mijn man en ik bezochten onlangs de brugklas van mijn zoon om te praten over onze dochter en hoe je mensen die extra speciaal zijn het beste kunt behandelen. We vertelden over hoe we allemaal praten zonder woorden te gebruiken, dat mijn dochter in oktober jarig is en waarom ze een bril draagt. Ik kwam er al snel achter dat minstens 12 andere kinderen in dezelfde klas in oktober jarig zijn en dat veel van hun ouders een bril of contactlenzen dragen. Zo verschillend zijn we dus eigenlijk niet. En aan het einde aten we samen dezelfde koekjes, omdat we daar ook allemaal dol op zijn.
Wat het jongetje bij de bushalte betreft, ik heb hem voorgesteld aan mijn dochter en uitgelegd dat ze eigenlijk niet zoveel van hem verschilt. Hij was misschien even geschrokken, maar hij went wel aan haar. Vriendelijkheid begint uiteindelijk bij jezelf.
This previously appeared in The Detroit News. published in: Reaching Out, published on 4 jul. 2017
